آیا تا به حال به چمن مصنوعی زیر پای خود نگاه کرده اید و فکر کرده اید که چگونه این الیاف سبز رنگ می توانند تا این حد شبیه به چمن طبیعی باشند؟
چمن مصنوعی، با همه کاربردهای گسترده اش در زمین های ورزشی، محوطه سازی و حتی خانه ها، دارای یک ساختار پیچیده و مهندسی شده است. ساختار چمن مصنوعی، بسیار فراتر از آن چیزی است که چشم می بیند. این ساختار، ترکیبی هوشمندانه از مواد مختلف و لایه های متعدد است که به چمن مصنوعی، ظاهری طبیعی، دوام بالا و عملکردی مطلوب می بخشد.
در این مقاله، قصد داریم به اعماق ساختار چمن مصنوعی سفر کنیم و با اجزای تشکیل دهنده آن، از الیاف سبز رنگ تا لایه های زیرین، به طور کامل آشنا شویم. پس با ما همراه باشید تا رازهای پنهان زیر پای خود را کشف کنیم.
مواد تشکیل دهنده چمن مصنوعی چیست؟
چمن های مصنوعی از زمان ثبت اختراع تا به الان دچار تغییرات و بهینه سازی های بسیاری در ساختار خود شده اند که موجب بهبود کارایی و کیفیت آن‌ها شده و استفاده راحت و آسان تری را برای مصرف کنندگان خود به همراه داشته است.
در گام ابتدایی آشنایی با ساختار چمن مصنوعی لازم است بدانید که تولید این محصول به واسطه سه ماده مختلف صورت می گیرد. این مواد عبارتند از پلی اتیلن، پلی پروپین و نایلون. به علت وجود همین مواد شاهد ایجاد تنوع در چمن های مصنوعی هستیم. در ادامه روش های تولید چمن مصنوعی از منظر مواد اولیه را بررسی می کنیم.
چمن مصنوعی پلی پروپیلن
ارزانترین نوع چمن مصنوعی از جنس پلی پروپن تهیه می شود. دقت داشته باشید که این چمن برای ورزشگاه ها و مکان هایی با متراژ بالا مناسب نیست؛ زیرا از کیفیت متوسطی برخوردار است و انتخابی ایده آل و مقرون به صرفه جهت استفاده در شرایط طولانی مدت نیست. معمولا از پلی پروپیلن در ساخت الیاف کرلی یا ساپورتر استفاده می شود زیرا پلی پروپیلن جهندگی بالایی دارد و به سادگی دچار شکستگی نمی شود.
چمن مصنوعی پلی اتیلن
با صرف تنها مبلغی بیشتر می توانید از چمن های پلی اتیلن استفاده کنید. این مدل بسیار نرم و راحت بوده همچنین ظاهر زیباتری نسبت به نمونه قبلی دارد و می توانید از آن جهت تزیین بهره بگیرید. تقریبا 90 درصد چمن های مصنوعی با کیفیت در دنیا با الیاف پلی اتیلن ساخته می شوند زیرا پلی اتیلن علاوه بر نرمی و لطافت مناسب مقاومت ذاتی بالایی در برابر تششع خورشید(UV) دارد.
چمن مصنوعی نایلونی
باکیفیت‌ترین چمن مصنوعی موجود در حال حاضر از جنس نایلون می باشد. اگر دوام و عمر بالای چمن مصنوعی برای شما حائز اهمیت است این دسته از چمن ها بسیار ایده آل هستند. در حال حاضر در ایران چنین چمن مصنوعی تولید نمی شود. این محصول باکیفیت به دلیل بافت نرم، ظاهری طبیعی و مقاوم در برابر درجه حرارت های بالا و تحمل وزن سنگین ارزش خریداری دارد. در صنعت پلیمر نایلون جز پلیمرهای بسیار گران محسوب می شود و از نظر اقتصادی این نوع چمن مقرون به صرفه نباشد.
اجزاء چمن مصنوعی
ساختار چمن مصنوعی را سه جزء مهم و اصلی به نام های لایه الیاف (الیاف ایستا و الیاف کرلی)، لایه منسوج بستر یا چتایی و لایه پوشش دهی لاتکس تشکیل شده است. هر جزء از این ساختار دارای زیر مجموعه ها و گستردگی های بسیاری است که لایه های چمن را به وجود می آورد و هر لایه اکوسیستم خاص خود را دارد که در ادامه آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم.
لایه های سیستم چمن مصنوعی
سیستم چمن مصنوعی دارای لایه های مختلفی است که هر یک دارای بخش های مجزا می باشند. هماهنگی تمامی اجزاء و لایه های چمن مصنوعی موجب دستیابی به بالاترین کیفیت از این محصول می شود. هر چمن 3 لایه اصلی دارد، این لایه ها عبارتند از:
1. لایه الیاف
هر چمن مصنوعی اگر از سیستم دوبافت پیروی کرده باید یک دسته الیاف ایستا یا به اصلاح صاف دارد و یک دسته الیاف کرلی یا ساپورتر. معمولا الیاف اصلی از طیف های مختلف سبز تشکیل می شود و ساختار پلی اتیلنی دارند. کیفیت انتی uv این الیاف بسیار مهم است و باعث می شود چمن مصنوعی دوام بالایی در دراز مدت داشته باشد. دسته دوم الیاف در چنین سیستم بافتی الیاف کرلی یا مجعد هستند که هم می توانند به رنگ زرد یا قهوه ای یا بژ باشند هم می توانند به رنگ های سبز در چمن بافت شوند. این دسته الیاف معمولا مجعد هستند و در جایگاه پایین تری در چمن قرار می گیرند و مسئول ریکاروی الیاف صاف هستند. همچنین به چمن مصنوعی بافت پرتری می دهند و در حالت های قهوه ای و زرد ساختار چمن مصنوعی را بسیار طبیعی می کنند که به اصطلاح به آن چمن مصنوعی پاییزه نیز می گویند.
دسته دوم چمن های مصنوعی با سیستم تک بافت هستند که در ساخت آن ها فقط از الیاف صاف و ایستا استفاده می شوند که می توانند تک رنگ سبز باشند یا دو رنگ سبز. این دسته از چمن ها برای کاربردهای ورزشی و پر اصطلاک مناسب نیستند.
2. لایه بستر
لایه بستر که در بعضی از چمن ها فقط از یک لایه و در بعضی از دولایه استفاده می شود یک منسوچ پلی پروپیلنی می باشد که به آن چتایی نیز می گویند. گرماژ این لایه مهم است و هر چه قطور تر باشد استحکام چمن بیشتر است. در واقع الیاف چمن مصنوعی بر روی این لایه در دستگاه بافت می شوند.
در بعضی از تولیدات از یک لایه مش ماتریکس مضاعف استفاده می شود که به جهت کمک به ساختار بافتی چمن مصنوعی است. اگر لاهی بستر نازک باشد یا ساختار مناسبی نداشته باشید انقباض و انبساط چمن مصنوعی در سرما و گرما شدید خواهد بود و مشکلات عدیده ای را ایجاد خواهد کرد.
3. لایه پوششی
بعد از فرآیند بافت الیاف بر روی لایه منسوج یک لایه پوشش دهی با استفاده از سیستم لاستیک مایع (لاتکس) بر روی پشت چمن مصنوعی انجام خواهد شد. این ماده درجه کیفی های مختلفی دارد. مرسوم ترین لاتکس مورد استفاده برای پوشش دهی چمن مصنوعی لاستیک استایرن بوتادین رابر (SBR) است که اکثر چمن های مصنوعی با این ماده پوشش دهی می شوند. نوع دیگر لاتکس پلی اورتان است که برای محیط های بسیار مرطوب و در چمن های لاکچری مورد استفاده قرار می گیرد.
چمن مصنوعی چگونه تولید می شود؟
الیاف چمن مصنوعی به دو روش مختلف چند رشته های یا به شکل فیبریله تولید می شوند. در روش فیبریله برش نوارهای کوچک توسط یک توده مذاب صورت می گیرد که به آن فیبریلاسیون می گویند و موجب ساختار لانه زنبوری در سراسر الیاف چمن مصنوعی می شوند و در مدل چند رشته های توده مذاب از یک صفحه توری با اشکال متنوع خارج می شود و سطح مقطع های مختلفی را ایجاد می کند.
مرحله اول؛ تابیدن الیاف
در این مرحله الیاف تولید شده توسط دستگاه تاب الیاف به هم بافته می شوند و یا به واسطه دستگاه های پیشرفته دیگر باهم یکی شده و در ساختار چمن مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرند.
بافتن چمن مصنوعی
در این مرحله الیاف آماده در دستگاه تافینگ قرار می گیرند که بر روی لایه منسوج بافته شوند، این لایه معمولاً از جنس پلی پروپیلن است. در بخش بافت چمن مصنوعی، الیاف با فشار بسیار زیاد بر روی لایه زیرین محکم شده و سپس اضافات آن کوتاه می شود تا ظاهر مرتبی پیدا کند.
پوشش دهی چمن مصنوعی
الیاف چمن مصنوعی بعد از مرحله تافینگ و قرار گرفتن در کنار یکدیگر باید حتماً در جای خود ثابت شوند پس به وسیله چسب لاتکس محکم و فیکس می شوند. اهمیت انجام این مرحله افزایش مقاومت سطحی با ایجاد حفره های بسیار ریزی در ساختار چمن مصنوعی است که موجب تخلیه شدن آب باران در هنگام بارش می شود.
بازرسی نهایی
این مرحله که آخرین بخش از مراحل تولید چمن مصنوعی به شمار می رود، بازرسی نهایی صورت می گیرد تا محصول از لحاظ کیفیت و مشخصات کاملاً مطابق با استانداردهای بین المللی در جهان باشد. بعد از بررسی کیفیت و ساختار چمن مصنوعی، این محصول رول شده و بسته بندی می گردد تا برای مشتریان ارسال شود.
آیا ساختار چمن مصنوعی برای محیط زیست خطرناک است؟
چمن مصنوعی از زمان ورود به بازار تا الان توانسته تغییراتی عظیم در زمینه زیباسازی را در بسیاری از محیط ها و ورزشگاه ها به وجود بیاورد. یکی از نکات مثبت این محصول عدم نیاز به نگهداری و مراقبتهای خاص است همچنین رنگ سبز چمن موجب آرامش فکری و جلوگیری از استرس می شود. تمامی این موارد چمن مصنوعی را به کالایی لوکس و پرطرفدار برای استفاده در مکان های مختلف تبدیل کرده است.
آیا چمن های مصنوعی برای محیط زیست خطرناک هستند؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که تفکرات غلطی در این زمینه وجود دارد که افراد فکر می کنند چمن مصنوعی به طبیعت و اکوسیستم آسیب وارد می کنند در صورتی که این یک باور اشتباه است! این محصول به دلیل ماندگاری و طول عمر بالا نیاز به تعویض ندارد و همچنین از شر سم پاشی و کودهای شیمیایی رهایی خواهید یافت. در کنار این موارد، ساختار چمن مصنوعی نیازی به آبیاری ندارد و با توجه به کمبود آب در جهان این ویژگی منحصر به فرد اهمیت بسیار زیادی پیدا می کند.
سخن پایانی
چمن مصنوعی امروزه ساختاری بسیار شبیه چمن طبیعی داشته و از پایداری و دوام خوبی برخوردار است. همچنین مقاوم در برابر سایش و اشعه خورشید است. در این مقاله به معرفی ساختار چمن مصنوعی پرداختیم تا اطلاعات جامع و کاملی به شما در این زمینه ارائه کنیم.