انتخاب تعمیر ما را از فرهنگ مصرف‌گرایی دور می‌کند و موجب ذخیره زمان و هزینه می‌شود. این اصل، تعمیر چمن مصنوعی را نیز شامل می‌شود؛ ما با تعمیر موضعی مناطق آسیب دیده آن می‌توانیم، عمری افزون به کالای خود بدهیم و زمان را نیز حفظ کنیم، چمن مصنوعی از مواد و لایه‌های خاصی تشکیل می‌شود که ممکن است آسیب به یکی از آنها (لایه زیرین) منجر به آسیب در نقاط دیگر (لایه سطحی) چمن شود؛ در این مقاله ضمن بررسی چگونگی حفظ سلامت و زیبایی چمن مصنوعی به انواع آسیب و طرق تعمیر آن نیز می‌پردازیم.
کاربردهای چمن مصنوعی و انواع آن
برای شناخت آسیب‌های چمن مصنوعی و نحوه مراقبت از آن لازم است ابتدا انواع چمن مصنوعی و کاربردهای آن را بدانید
- چمن مصنوعی ورزشی: این مورد همان‌طور که از نامش پیداست برای زمین‌های ورزشی و ورزش‌هایی مانند تنیس و پدل، فوتبال و گلف استفاده می‌شود. چمن مصنوعی ورزشی به گونه‌ای طراحی شده است که مقاومت بالایی در مقابل سایش داشته باشند و به بهبود شرایط بازی کمک کند.
- چمن مصنوعی تزیینی: این نوع چمن بیشتر برای زیباسازی فضاهای داخلی و خارجی مانند حیاط، بالکن و باغ‌ها استفاده می‌شود. چمن مصنوعی تزیینی معمولاً نرم‌تر و زیباتر است و در رنگ‌ها و ارتفاع‌های مختلفی موجود می‌باشد.
- چمن مصنوعی مقاوم‌تر در برابر UV: این نوع چمن برای مناطقی که در معرض نور خورشید شدید قرار دارند، طراحی شده است. این چمن‌ها دارای پوشش ضد UV بیشتری در الیاف هستند که از رنگ و کیفیت چمن در برابر تابش مستقیم خورشید محافظت می‌کند.
- چمن مصنوعی با قابلیت زهکشی: برای مناطقی که بارندگی زیادی دارند یا نیاز به زهکشی باکیفیت دارند، طراحی شده است. این چمن‌ها معمولاً دارای سوراخ‌هایی هستند که آب را به راحتی از خود رد می‌کنند سیستم تخلیه آب در این نوع چمن نیاز به زیرسازی شنی دارد. معمولاً چمن‌های مصنوعی ورزشی چنین قابلیتی را دارند.
- چمن مصنوعی با بافت طبیعی: این مورد به گونه‌ای طراحی شده است که شبیه به چمن طبیعی باشد و ظاهری واقعی داشته باشد. ظاهر طبیعی را هم می‌توان به صورت ترکیبی از الیاف مختلف با رنگ بندی متنوع الیاف ایجاد کرد (همانند چمن‌های مصنوعی طرح پاییزه) و هم می‌توان از طریق تکنولوژی جدید که به آنها چمن هیبریدی می‌گویند و ترکیبی از چمن طبیعی و مصنوعی است، به آن دست یافت.
- چمن مصنوعی برای حیوانات خانگی: و اما این دسته از چمن‌ها به صورت مخصوص برای استفاده در محیط‌های خانگی برای حیوانات طراحی شده است. چمن مصنوعی برای حیوانات معمولاً دارای خاصیت ضدباکتری و ضد بو هستند و به راحتی تمیز می‌شوند.
چمن مصنوعی چگونه آسیب می‌بیند؟
1. سوختگی چمن مصنوعی و انواع آن
سوختگی معمولاً در معرض تماس با اجسام داغ مانند سیگار یا سایر وسایل گرمایشی و یا حتی نور مستقیم خورشید ایجاد می‌شود که می‌تواند باعث ذوب شدن الیاف چمن شود. جدای از آن استفاده از مواد شیمایی قوی مثل بنزین و حلال‌ها موجب سوختگی و آسیب الیاف چمن می‌شود. استفاده از تجهیزات سنگین با حرارت بالا چه برای آبیاری و چه برای تمیزکاری و یا موارد جانبی دیگر منجر به سوختگی چمن‌ها می‌شود. به طور علت سوختگی چمن مصنوعی عبارتند از :
- حرارت: قرار گرفتن چمن مصنوعی در معرض حرارت شدید، مانند آتش مستقیم، می‌تواند باعث ذوب شدن الیاف و سوختگی شود. حتی گرمای شدید ناشی از نور خورشید منعکس شده از سطوح براق مانند شیشه نیز می‌تواند به چمن آسیب برساند.
- آتش: افتادن ته سیگار، جرقه آتش بازی یا هرگونه شعله مستقیم می‌تواند به سرعت چمن مصنوعی را بسوزاند.
- مواد شیمیایی: برخی از مواد شیمیایی مانند سفید کننده، اسیدها یا حلال‌ها می‌توانند باعث تغییر رنگ، لکه دار شدن یا حتی سوختگی الیاف چمن شوند.
- نور خورشید: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور مستقیم خورشید، به ویژه در مناطق گرمسیر، می‌تواند باعث خشک شدن و رنگ پریدگی چمن مصنوعی شود.
انواع سوختگی چمن مصنوعی
سوختگی سطحی
این نوع سوختگی معمولا به دلیل قرار گرفتن چمن در معرض حرارت ملایم مانند نور خورشید یا اصطکاک کم ایجاد می شود. در این حالت فقط لایه سطحی چمن آسیب می بیند و الیاف زیرین سالم هستند. برای ترمیم سوختگی سطحی می توانید محل سوختگی را با آب و مواد شوینده ملایم بشویید. بعد با استفاده از یک برس نرم برای تمیز کردن محل سوختگی استفاده کنید. در صورت لزوم می توانید از رنگ مخصوص چمن مصنوعی برای پوشاندن لکه های ناشی از سوختگی استفاده کنید.
سوختگی عمقی
این نوع سوختگی به دلیل قرار گرفتن چمن در معرض حرارت شدید مانند آتش یا مواد شیمیایی قوی ایجاد می شود. در این حالت علاوه بر لایه سطحی، الیاف زیرین نیز آسیب می بینند. برای ترمیم سوختگی عمقی معمولا نیاز به تعویض قسمت آسیب دیده چمن مصنوعی است.
سوختگی ناشی از مواد شیمیایی
این نوع سوختگی به دلیل تماس چمن با مواد شیمیایی مانند اسیدها، بازها و حلال ها ایجاد می شود. نوع و شدت سوختگی به نوع و غلظت ماده شیمیایی بستگی دارد. برای ترمیم این نوع سوختگی ابتدا باید نوع ماده شیمیایی را شناسایی کنید و سپس با توجه به آن، روش مناسب برای تمیز کردن و خنثی کردن ماده شیمیایی را انتخاب کنید. در صورت لزوم می توانید از یک متخصص کمک بگیرید.
2. استفاده نادرست یا بیش از حد
هر وسیله‌ای سوای استحکام آن، عمر مفیدی دارد که با تخطی کردن از محدوده مجاز، درصد آسیب آن افزایش می‌یابد. در مبحث چمن مصنوعی تردد بیش از اندازه و اصطلاک زیاد اثر بسیار مستقیمی بر روی عمر چمن مصنوعی دارد.
3. قرار گرفتن در معرض اشعه UV
اشعه UV (ماورا بنفش) می‌تواند به چمن مصنوعی آسیب بزند و این آسیب در چند مرحله زیر اتفاق می‌افتد:
- تجزیه شیمیایی: اشعه UV باعث تجزیه شیمیایی فیبرهای پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و نایلون می‌شود. این تجزیه می‌تواند منجر به کاهش استحکام و انعطاف‌پذیری فیبرها شود.
- تغییر رنگ: اشعه UV به مرور زمان منجر به تغییر رنگ چمن مصنوعی شده و این تغییر رنگ معمولاً به صورت کمرنگ شدن یا زرد شدن ظاهر می‌شود که به زیبایی ظاهری چمن آسیب می‌زند.
- کاهش خاصیت الاستیک: با گذشت زمان، تابش مکرر اشعه UV می‌تواند باعث کاهش خاصیت الاستیک فیبرها شده و باعث ایجاد ترک‌ها و شکستگی‌ها در آنها شود.
- کاهش عمر مفید: در نهایت، اثرات تجمعی اشعه UV منجر به کاهش عمر مفید چمن مصنوعی خواهد شد و نیاز به تعویض زودتر آن را افزایش دهد.
4. مواد شیمیایی و شوینده‌های قوی
استفاده مکرر از شوینده‌های خاص می‌تواند به چمن مصنوعی آسیب بزند. برخی از این شوینده‌ها عبارتند از:
- شوینده‌های حاوی مواد شیمیایی قوی: شوینده‌هایی که حاوی مواد شیمیایی قوی مانند کلر، آمونیاک یا حلال‌های قوی هستند، می‌توانند به فیبرهای چمن آسیب برسانند.
- شوینده‌های اسیدی یا قلیایی: شوینده‌های با pH بسیار پایین (اسیدی) یا pH بسیار بالا (قلیایی) نیز می‌توانند به ساختار چمن آسیب برسانند و باعث کاهش عمر آن شوند.
- محلول‌های سفیدکننده: استفاده از محلول‌های سفیدکننده برای تمیز کردن چمن مصنوعی ممکن است منجر به تغییر رنگ و آسیب به فیبرها شود.
به طور کلی، برای تمیز کردن چمن مصنوعی بهتر است از شوینده‌های ملایم و غیر خورنده استفاده شود و همواره دستورالعمل‌های تولیدکننده را رعایت کنید تا از آسیب به چمن جلوگیری شود.
5. گرما و حرارت بالا
همان‌طور که ذکر شد، تابش نور خورشید و برخورد با اشعه فرابنفش می‌تواند، موجب رنگ پریدگی و کمرنگ شدن الیاف چمن مصنوعی شود و حتی با حاد شدن شدت آن منجر به ناهمواری و شکستگی در سطح چمن خواهد شد. چمن مصنوعی در صورت عدم استفاده از پوشش محافظ دمای بالا را به خود می‌‌گیرد و برای افرادی که روی آن فعالیت می‌کنند خطر آفرینی می‌کند.
6. عدم نگهداری مناسب
اگر تعمیر چمن مصنوعی را به تعویق بیندازیم و به صورت منظم تمیزکاری نکنیم و یا استفاده‌‌های فراتر از ظرفیت مانند تبدیل شدن به پارکینگ ماشین و ورزش‌های سنگین را روی آن اعمال کنیم، درصد از بین رفتن چمن مصنوعی را افزایش می‌دهیم.
انواع آسیب دیدگی چمن مصنوعی
۱. سوختگی: ناشی از حرارت یا مواد شیمیایی
۲. پارگی: به دلیل کشیدگی یا فشار.
۳. کپک زدگی: ناشی از رطوبت و عدم تهویه مناسب.
۴. جدا شدن درزها: به دلیل کیفیت نامناسب در نصب.
۵. تخت شدن چمن مصنوعی: نگهداری مناسب و استفاده از خدمات تعمیر.
جدا شدن یا کشیده شدن درزهای چمن مصنوعی به چه صورت است؟
اگر درزها درست متصل نشده باشند، احتمال شکاف خوردن افزایش می‌یابد، اگر زیر سازی نیز حرکت کنند موجبات جدا شدن را به وجود می‌آورند. تغییرات دما نیز از عوامل ثابت در آسیب دیدن چمن‌هاست که در این مورد ممکن است موجب انبساط الیاف‌ها و درزها شود. همچنین استفاده از چسب‌های نا مناسب تأثیر بسیاری در جدایش درزها دارد.
پارگی و شکاف خوردگی چمن مصنوعی چطور به وقوع می‌پیوندد؟
پارگی معمولاً ناشی از کشیدگی یا فشار بیش از حد است؛ زمانی که از چمن برای فعالیت‌ها و ورزش‌های خشن‌تری از طراحی آن استفاده می‌شود. همچنین تغییرات دما اگر به صورت ناگهانی باشد؛ باعث منقبض و منبسط شدن و پارگی می‌شود. شکاف خوردگی نیز ممکن است به دلیل اشیا تیز یا ضربه‌های شدید و متوالی ایجاد شود. استفاده از مواد کیفیت پایین و نقص در نصب آن هم می‌تواند موجب پارگی شود.
رطوبت و کپک زدگی در چمن مصنوعی چگونه ایجاد می‌شود؟
رطوبت می‌تواند باعث رشد کپک و قارچ در زیر چمن شود که این میکروارگانیسم‌ها برای الیاف چمن آسیب زا هستند و بوی نامطبوعی ایجاد می‌کنند؛ همچنین رطوبت می‌تواند موجب کاهش خاصیت الاستیک چمن شود و در نتیجه سایش بیشتری ایجاد کند. مناطق مرطوب و کم نور موجب آسیب لایه‌های زیرساخت چمن می‌شوند و به تدریج کل ساختار چمن را مختل می‌کنند. تجمع آب نیز باعث ایجاد حفره‌ها در نقاط نرم چمن می‌شود که به مرور سطح آن را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
چرا چمن مصنوعی به مرور تخت می‌شود؟
عواملی مانند: تردد مداوم، استفاده از الیاف نامرغوب، تغییر شرایط جوی مانند باران و برف، نور، عدم تمیزکاری منظم و استفاده از وسایل سنگین وزن یا قراردادن تجهیزات ورزشی به مدت طولانی بر روی چمن منجر به تخت شدن آن می‌شود.
چگونه از تعمیر چمن مصنوعی را به حداقل برسانیم؟
همان‌طور که به آن واقفیم مواد مصنوعی که توسط سنتز شیمیایی ساخته می‌شوند؛ مراقبت‌های خاصی را می‌طلبند؛ درست است که چمن مصنوعی نیاز به آبیاری، برش و کوددهی ندارد؛ اما نباید نسبت به روتین مراقبتی آن بی توجه بود. با کمک برنامه‌ریزی ذیل می‌توانیم بهره برداری طولانی مدت داشته باشیم چه قبل تعمیر چمن مصنوعی و چه پس از آن:
روتین روزانه
۱. بررسی وضعیت: هر روز چمن را بررسی کنید تا از وجود زباله‌ها، شاخ و برگ، یا هرگونه آسیب دیدگی مطمئن شوید.
۲. تمیز کردن زباله‌ها: با استفاده از یک جارو یا جاروبرقی مخصوص فضای باز، زباله‌ها و شاخ و برگ‌ها را جمع‌آوری کنید.
روتین هفتگی
۱. شستشوی سطحی: با استفاده از آب و یک شلنگ، سطح چمن را شستشو دهید تا گرد و غبار و کثیفی‌ها از بین بروند.
۲. تمیز کردن با جارو: با استفاده از یک جاروی نرم، چمن را جارو بزنید تا الیاف به حالت عمودی برگردند، ظاهر زیباتری داشته باشد و از تخت شدن آن جلوگیری شود.
۳. تمیز کردن فضولات حیوانات: اگر حیوان خانگی دارید اطمینان حاصل کنید که هیچگونه فضولات حیوانی روی چمن وجود نداشته باشد و در صورت وجود، بلافاصله آن را تمیز کنید.
روتین ماهانه
۱. شستشوی عمیق: یک بار در ماه، چمن را با آب گرم و شوینده ملایم شستشو دهید. اطمینان حاصل کنید که شوینده به طور کامل شسته شود.
۲. بررسی لبه‌ها و اتصالات: لبه‌ها و اتصالات چمن را بررسی کنید و در صورت نیاز، تعمیرات لازم را انجام دهید. در صورت نادیده گرفتن این موضوع چمن مصنوعی از این نواحی بسیار آسیب پذیر خواهد بود و فرم مناسب خود را از دست خواهد داد.
روتین فصلی
۱. تعمیرات جزئی: در پایان هر فصل، چمن را بررسی کنید و در صورت وجود آسیب‌های جدی، تعمیرات لازم را انجام دهید. این تعمیرات می‌تواند شامل تیکه زدن چمن‌های آسیب دیده با چمن نو باشد.
۲. پوشش محافظ: اگر در مناطق با تابش شدید خورشید زندگی می‌کنید، ممکن است بخواهید از پوشش‌های محافظ UV استفاده نمایید.
۳. بازرسی سیستم زهکشی: اطمینان حاصل کنید که سیستم تخلیه آب چمن مصنوعی به خوبی کار می‌کند و آب به درستی تخلیه می‌شود.
مراحل ترمیم و تعمیر چمن مصنوعی
در صورت بروز مشکل و نیاز به تعمیر چمن مصنوعی می‌توانید طبق مراحل زیر چمن مصنوعی خود را تعویض کنید:
۱. تشخیص آسیب: بررسی دقیق نواحی آسیب‌دیده.
۲. برش ناحیه آسیب‌دیده: استفاده از ابزار مناسب برای برش.
۳. نصب چمن جدید: قرار دادن قطعه جدید و اتصال آن به زمین که باید توسط متخصصان انجام شود.
4. تثبیت: اطمینان از اینکه چمن جدید به خوبی متصل شده باشد.
۵. تمیزکاری نهایی: اطمینان از تمیزی سطح چمن مصنوعی.
تعویض چمن مصنوعی
مراحل و نحوه تعویض چمن مصنوعی به طور کلی به شرح زیر است:
1. آماده سازی
ابتدا باید چمن مصنوعی قدیمی را از محل مورد نظر جدا کنید. برای این کار می توانید از یک کاتر یا چاقوی تیز استفاده کنید و چمن را به قطعات کوچکتر برش دهید تا راحت تر جدا شود. پس از برداشتن چمن مصنوعی، محل مورد نظر را به طور کامل تمیز کنید و هرگونه debris، سنگ و خاک را از آنجا بردارید. زیرسازی محل را بررسی کنید و در صورت نیاز آن را ترمیم یا تعویض کنید. زیرسازی مناسب نقش مهمی در طول عمر و کیفیت چمن مصنوعی جدید دارد.
2. نصب چمن مصنوعی جدید
محل مورد نظر را اندازه گیری کنید و چمن مصنوعی جدید را به اندازه مورد نیاز برش دهید. در نظر داشته باشید که بهتر است چند سانتی متر اضافی در نظر بگیرید تا در صورت نیاز بتوانید آن را تنظیم کنید. چمن مصنوعی را در محل مورد نظر قرار دهید و مطمئن شوید که به طور کامل صاف و بدون هیچگونه چین و چروکی است. در صورت نیاز به اتصال قطعات چمن مصنوعی، از چسب مخصوص چمن مصنوعی یا نوار اتصال استفاده کنید. لبه های چمن مصنوعی را با استفاده از میخ یا گیره محکم کنید تا از جدا شدن آن جلوگیری شود.
3. تکمیل کار
در صورت وجود درز بین قطعات چمن مصنوعی، آنها را با استفاده از مواد پرکننده مناسب پر کنید. چمن مصنوعی را با استفاده از یک برس نرم برس بزنید تا الیاف آن به حالت ایستاده قرار بگیرند و ظاهر طبیعی تری داشته باشد.
نتیجه‌گیری
با وجود بررسی تمام هزینه و فایده‌‌ها، می‌توانیم اذعان کنیم که استفاده از چمن مصنوعی به جای چمن طبیعی یک گزینه کاربردی، کم هزینه و زیباست که می‌تواند تجربه‌ای مثبت را برای کاربران خود به ارمغان بیاورد. به علاوه با رعایت نکات ذکر شده در متن فوق، می‌توانیم درصد بروز آسیب‌های جدی چمن مصنوعی را به حداقل برسانیم و یا اگر به هر دلیلی مجبور به تعمیر چمن مصنوعی شدیم، با هزینه‌ای حداقلی نقاط آسیب دیده را به صورت موضعی تعویض و تعمیر کنیم.